Federal Reserve stopt met BTFP, is er een nieuwe bankencrisis op komst?
Vandaag 11 maart zal de Federal Reserve (Fed) het noodkredietprogramma, de ‘Bank Term Funding Program’ (BTFP), stoppen. Dit zou geen verrassing moeten zijn, ware het niet dat de bankensector er vandaag de dag veel slechter voorstaat dan een jaar geleden toen de BTFP werd gelanceerd. Je zou je kunnen afvragen of de Fed niet bewust een nieuwe bankencrisis aan het uitlokken is. Het is namelijk zo dat BTFP van groot belang is voor de stabiliteit van het financiële systeem. Het is wellicht niet zo vreemd dat bitcoin een nieuw prijsrecord boekt op deze dag.
INHOUDSOPGAVE
Waarom is BTFP belangrijk om een bankencrisis te vermijden?
JPMorgan Chase, Morgan Stanley, Citigroup, Wells Fargo, PNC Financial, Charles Schwab, Bank of America en Goldman Sachs lijden momenteel allemaal miljardenverliezen. Bank of America staat bovenaan de lijst met $135 miljard aan ‘papieren verliezen’, gevolgd door Citigroup en Wells Fargo met elk ongeveer $100 miljard.
Deze verliezen zijn puur het gevolg van de stijgende rentevoeten, aangezien wanbetaling op Amerikaanse staatsschuld onwaarschijnlijk is. Sommigen stellen daarom dat het slechts om ‘papieren verliezen’ gaat en dat de banken er financieel gezond voor staan. Echter, deze conclusie is te kort door de bocht.
De virtuele steun van de Federal Reserve
De Federal Reserve biedt via het ‘Bank Term Funding Program’ (BTFP) noodsteun aan banken. Dit programma met een potentiële totale capaciteit van $2 biljoen geeft banken al indirect lucht, zelfs als ze er nog geen gebruik van maken. De verwachting was dat de looptijd van het programma zou worden verlengd, net zoals eerder met Quantitative Easing is gedaan. Dit creëerde een valse buffer voor de financiële sector.
Een misplaatst vertrouwen in de BTFP
Het BTFP biedt echter alleen dekking voor Amerikaanse staatsobligaties, overheidspapier en door de overheid gegarandeerde MBS-hypotheken. Investeerders gaan er ten onrechte vanuit dat de BTFP een vangnet zal vormen voor verliezen op andere activa, zoals commercieel vastgoed. Dit verklaart waarom de markt de toenemende problemen in de kredietsector negeert en de lage voorzieningen voor kredietverliezen van de grote banken niet straft.
Banken manipuleren cijfers
De kredietverliesreserves zijn de laatste kwartalen van 2023 lager uitgevallen bij alle banken die tot nu toe hebben gerapporteerd, ondanks de toename van probleemkredieten en het stijgend aantal faillissementen. Banken manipuleren hun cijfers structureel om beter te presteren dan verwacht, terwijl de werkelijkheid er anders uitziet.
Ignorante investeerders en virtuele steun
Investeerders zijn tevreden met de gemanipuleerde cijfers van banken. Dit staat in schril contrast met de tijd van de ‘intelligente investeerder’ die kritisch naar financiële informatie keek.
De vraag is nu hoe Europese banken, zoals UBS, hun nog grotere verliezen op overheidsobligaties zullen verbergen. Europa kent immers geen programma zoals de BTFP. Gezien de hoge inflatie en de stagnerende economische groei is het voor Europese politici lastig om met vergelijkbare steunmaatregelen te komen.
De virtuele steun van de Fed creëert een onrealistisch beeld van de financiële gezondheid van banken. De manipulatie van cijfers en het negeren van problemen in de kredietsector kunnen op termijn leiden tot een nieuwe bankencrisis; zeker als er geen verlenging of vervanging komt voor BTFP.
De BTFP verdwijnt zonder vervanging, bankencrisis in de maak
De Fed laat niet alleen de BTFP binnenkort eindigen, maar biedt ook geen gelijkwaardig alternatief aan.
Ja, het discontovenster is beschikbaar en banken zouden moeten leren het te gebruiken. Echter, de Fed begrijpt blijkbaar niet (of doet alsof) dat de meeste banken er geen gebruik van kunnen maken. Waarom?
- De actuele marktwaarde van hoogwaardige onderpanden ligt ver onder de nominale waarde (de BTFP liet banken lenen tegen onderpanden die veel meer waard werden geacht dan ze werkelijk waren). Hierdoor zouden banken via het discontovenster niet dezelfde hoeveelheid liquiditeit kunnen verkrijgen als via de BTFP, waardoor er een gat ontstaat.
- In een eindeloze drang om hun kapitaalkosten te minimaliseren en hun leverage en winsten te maximaliseren, zijn banken na de kredietcrisis agressief begonnen hun (en vaak die van hun klanten) activa te verpandsen om aan liquiditeit te komen. Hierdoor is het gebruik van het discontovenster voor hen kapitaaltechnisch zeer inefficiënt.
- De belangrijkste reden waarom banken zo terughoudend zijn om gebruik te maken van het discontovenster is dat iedereen op de markt te weten zal komen dat hun beste activa als onderpand aan de Fed worden verpand. Dit laat alle andere schuldeisers achter met activa van mindere kwaliteit, zo niet waardeloze activa. Daarom zullen alle andere kredietverstrekkers, zodra een bank gebruikmaakt van het discontovenster, proberen hun liquiditeit van die bank weg te halen (wat uiteindelijk de ondergang van de bank kan versnellen).
Samenvatting van de precaire situatie:
- Banken kunnen de BTFP na 11 maart 2024 niet meer gebruiken.
- Het discontovenster (discount window) van de Fed is geen levensvatbaar alternatief voor de BTFP.
- Sinds de bankencrisis van vorig jaar heeft geen enkele bank kapitaal aangetrokken, terwijl de verliezen op hun balans zelfs zijn toegenomen.
- Banken die leningen hebben afgesloten via de BTFP moeten uiterlijk 4 april $79 miljard terugbetalen aan de Fed.
De volgende grootste bedragen aan BTFP-leningen van de banken worden naar verwachting in de komende 4 weken terugbetaald:
- $11,9 miljard deze week
- $41,7 miljard volgende week
- $10,7 miljard over 3 weken
- $14,6 miljard over 4 weken
Hoe kunnen de banken dat in godsnaam doen? Als het al moeilijk was om $1 miljard te vinden voor NYCB, tot het punt dat er geen beter alternatief was dan hedgefondsen, dan hoef je geen financieel genie te zijn om te bedenken dat de kans dat er in 4 weken $79 miljard gevonden kan worden realistisch laag is.
Waarom kunnen banken niet gewoon van de BTFP weglopen?
Banken kunnen niet zomaar weglopen en het geleende geld van de BTFP niet terugbetalen, omdat dit in de vorm van een “lening” is verstrekt. Bij wanbetaling worden alle kruisbedingingen in alle andere leenfaciliteiten die voor hen beschikbaar zijn geactiveerd. De abrupte beëindiging van BTFP zal mogelijk zorgen voor een ongelooflijke chaos zonder duidelijke uitweg. Daarom is het niet uit te sluiten dat de Fed mogelijk bewust zodoende een bankencrisis in gang zet. We zullen snel zien hoe de komende weken, wellicht dagen, de gevolgen van deze beslissing duidelijk zullen worden. We staan wellicht aan de vooravond van een nieuwe bankencrisis.
Dit artikel is gebaseerd op de analyses op X van Just Dario. Op zijn website zijn de volledige artikelen te vinden. Hij ziet verder een mogelijk verband tussen een mogelijke bankencrisis en bitcoin koers uitbraak naar nieuwe hoogtes.
Gerelateerde artikelen: