De komst van de CBDC | overzicht en uitleg!
Dit artikel zal de opkomst van CBDC’s bespreken en welke impact deze kunnen hebben om het monetaire systeem. Wat zijn de voor- en nadelen? Wat zijn de geopolitieke implicaties? Welke machtsstrijd zal er plaatsvinden?
Wat is een DBDC?
CBDC staat voor Central Bank Digital Currency en wordt naar het Nederlands vertaald als digitaal centralebankgeld. Het is digitaal geld dat door de centrale bank wordt uitgegeven. Dit basisgeld bestaat alleen in digitale, dat wil zeggen in elektronische vorm, en kan als een digitale vorm van contant geld opereren. Inderdaad, een CBDC is een toevoeging tot de centrale bank reserves en het contant geld dat fysiek in omloop wordt gebracht door de centrale bank in de vorm van munten en biljetten.
Een CBDC is geen commerciëlebankgeld
Aangezien een CBDC door de centrale bank wordt uitgegeven is het een publieke vorm van geld dat onafhankelijk van een reguliere commerciële bank wordt beheerd en uitgegeven in de vorm van kredietverstrekking. Dit wordt officieel door De Nederlandsche Bank als “privaat geld” of “commerciëlebankgeld” geduid. Geld op de rekening bij een commerciële bank is geen centralebankengeld; het is een andere vorm van geld met derde partij risico’s aangezien de bank als een kredietinstelling opereert die bankroet kan gaan. Het geld op een bankrekening is in feite een lening aan de bank en kan via een bail-in worden gevorderd. Het behoort tot een ander geldaggregaat, de M1 of M2 in zover het geld vaststaat op een spaarrekening. Geld op een bankrekening staat ook bekend als giraal geld; terwijl contant geld bekend staat als chartaal geld. Dit geld zal voor een gedeelte en uiteindelijk geheel kunnen worden vervangen door een CBDC.
Verschil tussen wholesale CBDC en general purpose CBDC
Commerciële banken, financiële instellingen en overheden kunnen wel geld aanhouden op de reserverekening bij centrale banken. Dit is digitaal centralebankgeld voor professionele partijen (wholesale CBDC). Een CBDC zou speciaal voor deze partijen kunnen worden ontwikkeld als een beperkte wholesale CBDC of juist beschikbaar worden gemaakt voor iedereen in de samenleving. De CBDC wordt dan algemeen toegankelijk voor bedrijven en huishoudens. Dit is digitaal centralebankgeld voor algemeen gebruik en wordt in het Engels als general purpose CBDC aangeduid.
Wat zijn de voordelen van een CBDC?
Digitaal centralebankgeld (ofwel: CBDC, Central Bank Digital Currency) kan het nationale en internationale betalingsverkeer volledig moderniseren. Een CBDC kan bijdragen aan een betere interoperabiliteit van het internationale betalingsverkeer. Verder kan digitaal centralebankgeld (CBDC) bijdragen aan sneller, goedkoper en meer inclusief mondiaal betalingsverkeer.
Vandaar dat centrale banken internationaal samenwerken met onder meer de Bank for International Settlements (BIS) om te bestuderen welk ontwerp het meest geschikt is. De voordelen van een CBDC zijn potentieel enorm aangezien in principe een CBDC kan worden geprogrammeerd door de beleidsmakers om bepaalde doelstellingen te behalen. Een ministerie van financiën zou in samenspraak met de Centrale Bank een CBDC voor een specifiek doel kunnen ontwerpen. Concreet voorbeeld is een CBDC die wordt gebruikt voor het verstrekken van een universeel basisinkomen.
Monetair en fiscaal beleid kan worden gecombineerd met gedragseconomische principes (behavioral economics) en eventueel automatische belastingheffingen of juist stimulusverstrekkingen om bepaald gedrag te stimuleren. Een CBDC’s kunnen worden geoormerkt en een looptijd kunnen hebben waarbinnen ze bijvoorbeeld moeten worden uitgegeven. In principe is alles mogelijk zolang het maar goed en betrouwbaar in code kan worden omgezet waardoor de CBDC zonder problemen kan opereren.
De Impact van CBDC’s op het wereldtoneel
De introductie van CBDC’s zal het internationale monetaire systeem gaan revolutioneren waarbij er meer machtsconcentratie zal plaatsvinden naar de belangrijkste centrale banken in de wereld. Het gaat dan hier vooral om de centrale banken van de Europese Monetaire Unie (ECB) binnen het Europese Stelsel van Centrale Banken (ESCB), Japan (BoJ), China (BoC), Verenigd Koninkrijk (BoE) en natuurlijk de Federal Reserve (Fed). Deze Centrale Banken zijn ook aangesloten bij het IMF en hebben hier XDR trekkingsrechten. Het is goed mogelijk dat op termijn er een digitale variant van de XDR of SDR kan worden ontwikkeld binnen een nieuw Bretton Woods 2.0 akkoord voor het mogelijk maken van een geordende Great Reset. De XDR kan een nieuwe meta-CBDC worden voor het internationale betalingsverkeer tussen centrale banken.
Echter, er zijn nog genoeg vragen over de uiteindelijke technologisch ontwerp van een CBDC met verdere noodzaak tot standaardisatie en een gedegen infrastructuur. Welke infrastructuur zullen ze gaan implementeren om de werking van een CBDC veilig en betrouwbaar te maken?
Wat zijn de nadelen van een CBDC?
Er zijn een aantal belangrijke nadelen verbonden aan het inzetten van CBDC’s. De belangrijkste is de machtsconcentratie die verder optreedt in het huidige monetaire systeem. Het kan gemakkelijk leiden tot een financieel technocratisch surveillance en controle systeem zonder financiële privacy en autonomie voor haar gebruikers. Dit wordt vooral problematisch wanneer CBDC’s steeds meer giraal zullen gaan vervangen tijdens faillissementen gedurende een nieuwe bankencrisis.
CBDC’s maken verouderde banken overbodig!
Centrale banken kunnen er voor kiezen om systeembanken nu bankroet te laten gaan waardoor het huidige bankenstelsel nog verder geconcentreerd wordt met nog maar een paar geselecteerde commerciële systeembanken. Giraal geld van een bankroete bank wordt vervangen door een CBDC die uit het niets door de Centrale Bank wordt uitgegeven en via een CBDC-app wordt versterkt aan de gedupeerde rekeninghouders. Uiteindelijk zou het verouderde commerciële bankenstelsel kunnen worden vervangen door fintech bedrijven. De op papier bankroete Deutsche Bank zou ontmanteld kunnen worden. De kredietverstrekking en andere bancaire diensten aan huishoudens en bedrijven zou in feite door de fintech sector kunnen worden overgenomen wanneer deze via API’s het recht zouden krijgen om CBDC’s uit te lenen.
CBDC’s zullen uiteindelijk steeds meer een groter deel gaan uit maken van de totale geldhoeveelheid en het meeste giraal, maar ook chartaal geld (contant geld) vervangen. Vooral het vervangen van chartaal geld voor een CBDC is een belangrijke stap aangezien centrale banken direct een negatieve rente kunnen berekenen in een CBDC. Een gebruiker kan niet meer vluchten naar muntgeld of bankbiljetten om de negatieve rente te ontvluchten. Reguliere commerciële banken staan in een bepaald opzicht de machtsambities van centrale banken in de weg. Dit is volgens professor Richard Werner op dit moment gaande. Hieronder in de video kun je Richard Werner aan het woord zien:
Een aankomende CBDC machtsstrijd in plaats van een monetaire hervorming?
De introductie van CBDC’s zou wel eens een machtsstrijd kunnen gaan inhouden tussen bepaalde commerciële banken en centrale banken. Slimme zakenbanken zijn al begonnen met de lancering van hun eigen cryptocurrency waaronder JP Morgan Chase. In dit opzicht zou de introductie van een CBDC een mogelijke machtsstrijd gaan inhouden binnen het huidige monetaire en bancaire systeem zonder dat er een hervorming plaatsvindt, maar eerder een doorstart via CBDC’s waarbij eerst de banken op het menu staan en het volk via een universeel basisinkomen wordt gerustgesteld.
Bitcoin als de antithese van een CBDC
Slimme banken zouden zich verder kunnen wapenen in deze strijd door het aanhouden van een strategische bitcoin reserve. Uiteindelijk is Bitcoin de anti-these van een CBDC. Bitcoin is bijna onveranderbaar, betrouwbaar decentraal absoluut schaars digitaal basisgeld; het is onvervreemdbaar eigendom. De monetaire politiek van Bitcoin is voorgeprogrammeerd en kan niet worden veranderd. Een CBDC kan naar hartenlust worden geprogrammeerd voor bepaalde monetaire en fiscale doeleinden en kan in principe ongelimiteerd in omloop worden gebracht. Een CBDC op een CBDC-app van een gebruiker kan onmiddellijk door een centrale bank worden belast, bevroren of geconfisqueerd. Een bank kan een klant voorzien van een eigen Bitcoin app die dient als een verzekerde bewaar- en betaaloplossing voor BTC en fiatgeld.
In dit speculatief scenario is Bitcoin uiteindelijk de redding en de rem op de mogelijke ongecontroleerde machtsambities van de centrale banken. Hierbij zouden inderdaad de commerciële banken juist bondgenoten van Bitcoin worden door als Bitcoin banken te gaan opereren voor haar klanten. De klanten kunnen hierdoor gebruik kunnen maken van dit digitale harde contant geld van de 21e eeuw. Hierdoor blijft de macht van de centrale bank ingeperkt, de overleving van de commerciële bank gewaarborgd en de financiële vrijheid van de burgers verzekerd.
Bitcoin en CBDC’s zouden wel eens als een nieuwe monetaire Yin en Yang balans kunnen mogelijk maken waarbij banken een sleutelrol spelen….. of zal Bitcoin als een zwart gat alle CBDC’s opzuigen waardoor Centrale Banken uiteindelijk een CBDC moeten afdekken door een eigen Bitcoin reserve? De uiteindelijke strijd zal gaan tussen ongedekt ongelimiteerd gecentraliseerd basisgeld (CBDC) of energie gedekt decentraal basisgeld (BTC). Het zachte versus het harde geld van de 21e eeuw….
Een globale CBDC wapenwedloop?
Een andere dimensie van CBDC’s is de geopolitieke dimensie en de transitie van een hegemonie gedomineerd door de Verenigde Staten naar een multi-polaire wereld waarbij vooral China sterker op het wereldtoneel zal optreden. De ontwikkeling van een superieure CBDC door onder meer China met een veilige en betrouwbare infrastructuur zoals het China’s Blockchain Services Network, zal nog onvoorziene geopolitieke implicaties hebben. De Chinese Centrale Bank voorziet een wapenwedloop op dit gebied en Japan is in alle haast al begonnen met de versnelde ontwikkeling van een digitale Yen.
We zullen het in dit decennium tijdens de Great Reset meemaken en in hier de ontwikkelingen in de gaten houden. Verder wordt dit onderwerp in detail besproken door onder meer de volgende analisten:
Welke CBDC-projecten zijn er al gestart?
Hier volgt een lijst met de belangrijkste CBDC’s:
- Digitale Euro
- Digitale Yen
- Digitale Dollar – FED coin
- Digitale Yuan (DCEP)
- Digitale Zweedse Kroon
- CBDC project van Korea
Bronnen:
- Boston Consultancy Group – The Future of Money
- BIS CBDC Report
- DNB Digitaal centrale bankgeld
- Beste Bank – Bitcoin Cursus