De Ethereum knelpunten, problemen en risico’s
Wat zijn de problemen, risico’s en knelpunten van het Ethereum protocol?
Het Ethereum protocol is in 2013 door Vitalik Buterin ontworpen en is in 2015 live gegaan. Het protocol heeft als doelstelling het internet te voorzien van een decentrale wereldcomputer voor het verwezenlijken van een netwerk van applicaties. In de laatste bull market in 2017 werd Ethereum vooral gebruikt voor de lancering van ICO tokens.
Ethereum wordt de laatste jaren vooral gebruikt voor het speculeren met tokens en tokenbeloningsmechanismes met behulp van decentrale handelsbeurzen en applicaties. Er is binnen een kort tijd een DeFi-ecosysteem ontstaan die circulair en speculatief is. Het kan worden gezien als een besturingssysteem voor het circuleren van tokens voor pure speculatie. Het vooruitzicht op hoge rendementen en de afwezigheid van toezicht en regulering draagt bij aan de verdere populariteit van onder meer allerlei yield farming praktijken. Om Hierbinnen kunnen er allerlei zeepbellen en pump & dump schemes worden uitgevoerd waarbij speculanten veel geld kunnen verliezen. Om mee te doen en ook te programmeren is ETH voor nodig. De vraag ETH naar is op de beurzen dan ook groot en de laatste jaren flink toegenomen. Het wilde westen op Ethereum zou er toe kunnen leiden dat toezichthouders uiteindelijk zullen willen ingrijpen. Ze hebben de mogelijkheid daartoe wanneer Ethereum met haar bonte ecosysteem niet afdoende is gedistribueerd c.q. gedecentraliseerd. Hier komen we tot een belangrijk knelpunt:
Derde partijen draaien Ethereum Nodes
Bitcoin is ontwikkeld om gemakkelijk een full node op te zetten en te onderhouden. Bitcoin is verder alleen gericht op het bieden van een veilig monetair netwerk voor het vasthouden en verzenden van waarde. Het is als blockchain ontwerp elegant en eenvoudig opgezet.
Ethereum is veel male meer complex met verschillende doelstellingen die allemaal op de basis blockchain moeten worden uitgevoerd. Deze complexiteit vertaalt zich terug in de moeilijkheid om een full node op te zetten binnen het Ethereum netwerk. Het netwerk maakt daarom gebruik van gespecialiseerde derde partijen die Ethereum Nodes draaien. De belangrijkste voorziener van Ethereum Nodes is Infura. Infura maakt zelf weer gebruik van Amazon Web Services.
In November 2020 ging Infura offline. Vele ‘decentrale’ exchanges konden niet meer opereren. Ze stopten de opnames en stortingen van Ethereum tokens tot dat het probleem was opgelost. Volgens Infura ging het om een software bug in een van de Ethereum nodes. De node complexiteit en afhankelijkheid van Ethereum van Infura’s dienstverlening kan door de staat en toezichthouders worden gebruikt om Ethereum’s DeFi-ecosysteem aan te vallen. Dit kan met een eenvoudig verbod van gecentraliseerde cloud providers om deze ongereguleerde sector te bedienen. Ethereum 2.0 zal het makkelijker maken om nodes op te zetten en daardoor het netwerk beter te centraliseren.
Complexiteit zorgt ook verder voor meer veiligheidsrisico’s. Er zijn in 2020 verschillende DeFi hacks geweest. Er wordt veel geëxperimenteerd en dit zorgt voor ongekende risico’s met betrekking tot kwetsbaarheden die door hackers kunnen worden misbruikt.
Competitie: blockchain wars?
De populariteit en het succes van Ethereum is ook haar eigen gevaar. Ethereum 1.0 is in haar huidige staat niet in staat om haar gebruikers te bedienen. Het is niet schaalbaar en daarom ook duur in gebruik geworden. Dit biedt de competitie een goede kans om adoptie te verwerven en projecten over te halen naar de eigen chain met behulp van Ethereum bridges. Bijna alle belangrijke spelers, waaronder Polkadot, Avalanche en Cardano zijn volledig compatible met Ethereum. Hierdoor kunnen Ethereum gebaseerde projecten makkelijk overstappen. Hoe langer de Ethereum 2.0 uitblijft, hoe problematischer dit wordt voor Ethereum. Er wordt al jarenlang gewerkt aan hoe (met welke technologie) de Proof-of-Work Ethereum 1.0 kan migreren naar Proof-of-Stake Ethereum 2.0. Er wordt vooruitgang geboekt, echter het is een zeer complexe operatie die niet zonder risico is. Ethereum heeft zelfs al eens onbedoeld een vork meegemaakt.
De tokenomics van Ethereum
Ethereum is ontwikkeld als een decentrale wereldcomputer en besturingssysteem een gedistribueerd netwerk voor applicaties mogelijk te maken. In dit opzicht is ETH niet ontwikkeld als digitaal goud ofwel solide geld. Er is sprake van een flexibele monetaire politiek, die door de hoofdontwikkelaars al een paar keer is aangepast om te voldoen aan de behoeften van het netwerk. Het is oorspronkelijk als een ICO gelanceerd met 72 miljoen pre-mined ETH tokens. Er zijn nu meer dan 115 miljoen ETH in omloop. Hieronder in de grafiek kun je de totale voorraad zien (blauwe lijn) en de geplande jaarlijkse inflatie van de voorraad (oranje lijn).
Chart Source: EthHub
Ethereum 2.0 zal een nieuwe distributiemechanisme inluiden met de implementatie van EIP 1559. Hierdoor zullen veel minder nieuwe tokens in omloop worden gebracht. De ETH tokens die normaliter als een beloning worden uitbetaald aan de validators van het netwerk zullen nu worden vernietigd. De basistransactiekosten in ETH zullen elke keer worden vernietigd. Gebruikers kunnen een hogere fee betalen om sneller te worden behandeld door de validator; waarmee de validators wel weer ETH verdienen. Dit heeft een deflatoir effect. Het inflatoir effect komt van de nieuwe ETH tokens die vrijkomen bij het valideren van de transacties. Het aantal nieuwe ETH tokens die vrijkomen is flexibel en is gerelateerd aan het aantal validators die op het netwerk actief zijn. Hoe meer validators actief zijn, hoe meer ETH tokens zullen vrijkomen; echter de beloning in ETH per validator neemt wel af. Dus, hoe meer validators actief worden, hoe minder er wordt verdiend. ETH heeft geen eindige voorraad. ETH kan tot in de eindigheid als beloning voor de validators in omloop worden gebracht. Deze monetaire aanpak voor de distributie van ETH als de olie van het Ethereum 2.0 ecosysteem is passend voor wat het wil verwezenlijken; maar is voor de duidelijk natuurlijk fundamenteel verschillend met die van bitcoin. Het problematische is dat de hoofdontwikkelaars van Ethereum wel weer de macht hebben om de monetaire beloningspolitiek van Ethereum weer aan te passen. Hierbij moet worden rekening worden gehouden wanneer iemand 32 ETH investeert om een eigen validator node op Ethereum te draaien. Deze voorwaarde maakt, zoals in het algemeen, het Ethereum governance en consensus model op basis van Proof-of-Stake, iets wat oligarchisch. De grootste stakeholders (aandeelhouders) hebben uiteindelijk het meeste in te brengen. Een walvis met 32000 ETH zou 1000 validator nodes kunnen opzetten om meer invloed te krijgen en zo meer kans te krijgen om meer nieuwe ETH te verdienen met staking.
Hiërarchische node-infrastructuur
Echter de node topologie van Ethereum is hiërarchisch opgebouwd. Door de enorme informatie die zal moeten worden verwerkt door het netwerk zijn er verschillende type nodes: Super-full node, Top-level node, Single Shard node en Light node. Alleen de Super-full node heeft alle transactiedata en historiek van het netwerk. Hiervoor moeten speciale servers worden opgezet. Doorsnee gebruikers moeten uiteindelijk vertrouwen dat de super full nodes hun werk goed doen. Wat ook uiterst problematisch is, is dat de ETH 2.0 die een gebruiker staked, niet meer kan opnemen. Unstaking, ofwel het opnemen van de ETH 2.0 uit een staking pool is niet mogelijk. Deze optie is nog niet geprogrammeerd en alle ETH die op dit moment wordt gestaked staat vast, kan niet worden verkocht of verhuisd naar een andere pool en node. Een gebruiker heeft geen controle of keuze over zijn staked ETH 2.0.
Dit staat natuurlijk in sterk contrast met de bitcoin ethos dat iedereen een volwaardige full node moet kunnen draaien om het netwerk robuust en veilig te houden. Met geld kun je niemand vertrouwen en moet je altijd zelf goed narekenen of alles klopt: don’t trust verify, everybody is a scammer; run the numbers for yourself. Het geeft weer aan dat Ethereum een fundamenteel verschillend project is dan wat bitcoin al 12 jaar aantoont te kunnen doen; het bieden van onveranderbaar decentraal solide geld binnen een niet te kraken monetair netwerk. Het is het hardste geld de mensheid ooit heeft uitgevonden.
Verder beschikt Ethereum over oprichters die nog steeds veel macht hebben over het project. Vitalik Buterin en Joseph Lubin zijn geen objectieve waarnemers in de ontwikkeling van Ethereum en beschikken ook over een enorme financiële macht aangezien ze nog enorm veel ETH tokens vasthouden die ze in feite gratis hebben verkregen tijdens de Ethereum ICO.
Regulatory Capture
Doordat Ethereum niet afdoende is gecentraliseerd en de nieuwe PoS-node-infrastructuur de situatie in feite verslechterd, is Ethereum niet censuurresistent en moet het o.a. voldoen aan de eisen die wetgevers stellen. De Tornado Cash incident heeft het verontrustend bewijs geleverd. De hele DeFi-belofte op Ethereum wordt in feite een wassenneus. Ethereum 2.0 wordt in deze zin eerder een regulier software fintech project op basis van blockchain technologie. Op zichzelf hoeft dit niet het einde van Ethereum te betekenen, echter wel voor de belofte en de visie die de oprichters voor ogen hadden met de lancering van Ethereum: een decentrale wereldcomputer.
Conclusie:
Ethereum is nog steeds niet af en de ontwikkelaars doen er alles aan om de knelpunten en problemen op te lossen door te migreren naar Ethereum 2.0. Deze transities komt niet zonder risico’s en hoe langer deze transitie uitblijft, hoe meer kans de competitie heeft om veel marktkapitalisatie van Ethereum af te snoepen. Verder is de netwerk waarde vooral gebaseerd op speculatie met tokens in vooral het DeFi-ecosysteem. Dit trekt veel durf- maar ook gokkapitaal aan. Zeepbellen kunnen knappen, slecht ontwikkelde projecten kunnen worden gehackt, en oplichters kunnen vrijuit te werk gaan. Doordat Ethereum 1.0 niet afdoende gedecentraliseerd is door de node complexiteit er alle mogelijkheid dat overheden kunnen optreden. Ethereum 2.0 lost dit niet op en een succesvolle merge levert uiteindelijk een beter fintech project op, maar geen censuurresistent decentraal netwerk.
Verder is Ethereum’s succes afhankelijk van een groep van ontwikkelaars met in de spits Vitalik Buterin, die verder de monetaire politiek naar wens en behoefte kunnen aanpassen. Ethereum is ideaal voor ontwikkelaars om binnen gestelde kaders vrijuit hun gang te gaan met het programmeren van applicaties, tokens en NFT’s. Niettemin, Ethereum 1.0 is dit duur geworden waardoor andere applicatie netwerken tractie hebben gekregen waaronder Polkadot, Avalanche en Cardano. Het is als belegger goed om deze zaken in overweging te nemen alvorens te investeren met durfkapitaal dat je kunt veroorloven om te verliezen.
Ten slotte, voor alle duidelijkheid, Ethereum is niet vergelijkbaar met Bitcoin. Beide projecten zijn ontwikkeld met verschillende doelstellingen. Bitcoin wil een alternatief bieden voor centraal bankieren met de ontwikkeling van solide basisgeld binnen een gedecentraliseerd onvernietigbaar monetair netwerk. Vereenvoudigd uitgedrukt: bitcoin (BTC) is programmeerbaar digitaal goud, ethereum (ETH2) is een digitaal effect voor het programmeren van applicaties en tokens op Ethereum. Bitcoin is censuurresistent en gedecentraliseerd. Ethereum is niet afdoende gedecentraliseerd om censuur en verdere regulatory capture te vermijden. Voor meer informatie, raadpleeg voor alle details het werk van Lyn Alden (Ethereum Analysis) en ons laatste artikel over de Ethereum Merge.
Hieronder is een goede discussie over Ethereum als een belegging met Raoul Pal en Lyn Alden:
Voor meer informatie:
Gerelateerde artikelen: